Asset Publisher Asset Publisher

Przywracanie cisa w lasach Podkarpacia

Cis pospolity jest jedynym przedstawicielem rodzaju Taxus rosnącym w Polsce. Jest przykładem cennego gatunku, który wyginął w dawnej przeszłości w wyniku rabunkowej eksploatacji, ze względu na jego wyjątkową wartość użytkową.

Drewno tego gatunku było powszechnie wykorzystywane do budowy narzędzi i broni (łuki, kusze). Nie bez znaczenia na wyniszczenie drzewostanów cisowych na naszych ziemiach, pozostają kultywowane przez setki lat praktyki oparte na wierze w magiczną moc cisa. Gałązek cisowych używano do wytwarzania wieńców nagrobnych a także obłamywano je przy okazji innych obrzędów. Na Podkarpaciu wierzono, że cisowe kołeczki używane zamiast gwoździ do przybijania gontów na dachu, zabezpieczą przed uderzeniem pioruna. Ponadto drewno cisa wykorzystywano do wyrobu wielu innych przedmiotów użytkowych – sprzętów domowych, mebli, stolarki drzwiowej, boazerii a także trzonków do młotków i noży.

W Polsce była to pierwsza roślina objęta zakazem wycinania wprowadzonym już w XV wieku, przez króla Władysława Jagiełłę. Obecnie cis podlega ochronie gatunkowej na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska.

Celem prowadzonego przez RDLP w Krosno i podległe N-ctwa „Programu Ochrony i Restytucji Cisa pospolitego (Taxus baccata)" jest czynna ochrona in situ i ex situ gatunku. Dotychczas prowadzone działania hodowlano-ochronne na terenie RDLP Krosno, realizowane były głównie w rezerwatach przyrody, gdzie występują stosunkowo liczne populacje cisa.

W ramach ochrony gatunku i populacji ex situ na terenie Nadleśnictwie Komańcza posadzono pierwsze cisy. Partia 500 szt. sadzonek pochodzących ze szkółki kontenerowej w Oleszycach została posadzona w lasach obrębu Komańcza. Aby chronić cisy przed presją zwierzyny łownej, uprawa została ogrodzona siatką leśną. Również w kolejnych latach na terenie Nadleśnictwa Komańcza planowane jest wprowadzanie cisa w uprawach sztucznych, a także w ośrodkach rozmnożeniowych (osady leśne, szkółka, budynek N-ctwa, wzdłuż ścieżek i szlaków przyrodniczych).

GALERIA ZDJĘĆ:

Fot. Jarosław Swat